دعاوی مربوط به انحلال به لحاظ فسخ نکاح

طبق قانون 1120 قانون مدنی، “عقد نکاح به فسخ یابه طلاق یا به بذل مدت در عقد انقطاع منحل می شود.” علاوه بر اینها، “مرگ ، موت فرضی، لعان و کفر” نیز از دیگر موجبات انحلال نکاح است. فسخ نکاح هم برابر ماده 1121-1124 همان قانون به موجب “جنون هر یک از زوجین، عیوب موجود در مرد یا زن” حاصل می شود. ضمن آنکه ، ” تدلیس و تخلف از شرط صفت”، وفق ماده 1128 قانون فوق از جهات فسخ نکاح است. گرچه ، فسخ نکاح بنا به دلائل مزبور برای طرف ذی نفع طبق قانون ایجاد حق، مبنی بر فسخ ازدواج می کند، معهذا طرح این ادعا منوط به اثبات آن در دادگاه بوده و ضروری است مدعی(خواهان) با تقدیم دادخواست خود حقوقی به دادگاه خانواده، درخواست رسیدگی و صدور حکم مقتضی نماید. برخی از دعاوی قابل طرح در این خصوص، عبارتند از:

1- فسخ نکاح به علت جنون (ادواری| دائم)

جنون هر یک از زوجین به شرط استقرار، اعم از اینکه مستمر یا ادواری باشد، برای طرف مقابل موجب حق فسخ است. این عیب نسبت به مرد، ولو آنکه پس از عقد هم حادث شود، سبب فسخ برای زن است. در این صورت، رسیدگی به این عیب و تعیین تکلیف در خصوص نکاح فی مابین منوط به تقدیم دادخواست مربوطه به دادگاه خانواده و تقاضای حق فسخ نکاح است.

2- فسخ نکاح به علت عیوب مرد

عیوب مرد که موجب حق فسخ برای زن می گردد در ماده 1122 قانون مدنی احصاء گردیده است که شایعترین آنها، عنن یا ناتوانی مرد در ایفاء نقش زناشویی می باشد. ناتوانی مزبور منوط به آن است که ولو یکبار هم عمل زناشویی بین زن و مرد واقع نشده باشد. در چنین حالتی، غالبا دادگاه با جلب نظر کارشناس| کارشناسان پزشکی قانونی نسبت به احراز ادعای زوجه(زن) اقدام می نماید. پزشک یا کمیسیون پزشکی قانونی نیز حسب دستور قضایی، مرد را مورد معاینه و از جمله، (تست رژی) قرار داده و متعاقب ابلاغ آن و ملاحظه نظریه کمیسیون پزشکی ، بررسی سایر محتویات و مستندات پرونده، از جمله وضعیت جسمانی و فیزیولوژی زن ( قرار داشتن در حالت دوشیزگی)، بنا به اقرار وی یا اعتراف صریح خوانده ( مرد ) و عنداللزوم، تحصیل نظریه پزشکی قانونی در این باره، نسبت به صدور رای مقتضی برابر قانون اقدام می نماید.
معهذا در صورت امکان نزدیکی مرد با زن و عدم توانایی وی در به بارور ساختن زن، به منزله عنن یا ناتوانی جنسی مرد نبوده و زن مجاز به فسخ نیست و دادگاه به درخواست وی ترتیب اثر نمی دهد.

3- فسخ نکاح به علت عیوب زن

عیوب زن به شرح مذکور در ماده 1123 قانون مدنی می باشد و ضروری است عیوب مزبور در حال عقد موجود بوده و مرد نیز آگاه بدان نبوده باشد. وجود این عیوب ( قرن، جذام، برص، افضاء، زمین گیری و نابینایی از هر دو چشم) در صورت وجود شرط فوق و رعایت مفاد ماده 1131 همان قانون ( فسخ فوری) موجب ایجاد حق فسخ برای مرد می گردد. وی باید ضمن تقدیم دادخواست به دادگاه خانواده با ذکر جهت یا جهات مورد ادعا و پیوست ساختن مستندات خود، در مقام فسخ نکاح در آید.

_______________________________________________________________________________

در صورت نیاز به مشاوره حقوقی با وکلای متخصص می توانید با مشاوره حقوقی پاد 02126116691 حاصل فرمایید.

منبع : کتاب حقوق خانواده ( ازدواج و طلاق) نوشته محمدرضا زمانی درمزاری